شبکه بهداشت و درمان صومعه سرا

تکریم سالمندان در دستگاه های اجرایی

روزشمار: سه شنبه ۱۰ مهرماه ۱۴۰۳

در حال حاضر جمعیت ۶۰ و ۶۵ ساله و بالاتر، به ترتیب ۵/۱۱ و ۵/۷ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می دهند. بر اساس پیش بینی ها، درصد جمعیت سالمند ایران از آخرین سرشماری۱۳۹۵ تا سال ۱۴۳۳طی فقط ۳۸ سال، ۲۴ درصد افزایش خواهد داشت که نشان دهنده شیب تندسالمندی جمعیت است. تکریم و احترام به سالمند بخشی از فرهنگ ایرانی – اسلامی کشور ما است. تکریم سالمند از دو منظر بررسی می شود. از منظر عام تکریم به انسان و از منظر خاص تکریم به سالمند. هر انسانی از منظر اخلاقی و عام باید دیگران را خواه سالمند باشد یا نباشد، تکریم کند؛ اما از منظر خاص، تکریم انسان سالمند مورد تأکید اسلام است: از امام صادق علیه السلام نقل است: "عظّموا کبارکم؛"بزرگسالان خود را بزرگ بشمارید و احترام کنید." ( الکافی، ج ‏2، ص 165). لذا . با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی جامعه لازم است که ارتقای سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی در اولویت قرار گیرد.

در این راستا بهره مندی از توان دستگاه های اجرایی و ماموریت ساختاری آنها ضرورت دارد. سند ملی سالمندان، بر اساس سایر اسناد دیگر از جمله قانون اساسی، سند چشم انداز ۱۴۰۴، سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه سلامت و سیاست های کلی جمعیت، وظایف بین دستگاهی را با هدف ایجاد یک پاسخ ملی به افزایش قابل ملاحظه جمعیت سالمندان و حفظ شان و منزلت سالمندان و برای ارائه خدمات جامع و هماهنگ به منظور پاسخگویی به حقوق شهروندی سالمندان و رفع نیازهای متنوع و خاص سالمندان؛ اقدام به باز تعریف ماموریت های همه دستگاه های اجرایی نموده است .

وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی، با همکاری سایر دستگاه ها، موظف است سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی را ارتقاء دهد. با استفاده از ظرفیت رسانه ها، برنامه های سالمندی رامعرفی کند. جریان سازی پایدارسازی را در راستای احیاء و ارتقای منزلت سالمندان، با استفاده از صدا و سیما، رسانه های جمعی، انجام دهد. برای ارتقاء منزلت سالمندان، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماموریت دارد در همکاری با سایر دستگاه ها در جهت ارائه موضوعات سالمندی، با استفاده از ظرفیت های دینی، هنری و فرهنگی، صندوق های بازنشستگی، مراجع حوزوی و دانشگاهی، سازمان های مردم نهاد، اقدام نماید.

 شناسایی و معرفی معضلات سالمندی برای جامعه، تبین و ترویج سیاست ها و اقدامات پیشگیرانه و مقابله ای برای رفع تبعیض سنی در فرد، خانواده و جامعه، آموزش عموم جامعه به منظور حمایت و احترام به سالمند با تاکید بر حفظ استقلال و عزت نفس، ایجاد فرصت های آموزش برای سالمندان، جلوگیری از محروم سازی سالمندان از انواع خدمات، تبین و ترویج سیاست ها و اقدامات پیشگیرانه و مقابله ای در خصوص سالمند آزاری، و سالمند ستیزی، حمایت از اقدامات پیشگیری از شکاف نسلی، پژوهش های مرتبط با تکریم و منزلت سالمندان لازم است از سوی وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی اقدام شود.

همچنین مطابق با سند ملی سالمندان، کرامت و منزلت سالمندان در گرو دستیابی به سایر راهبردهای اهداف ششگانه سند می باشد. از جمله راهبردها، توسعه محیط های دوستدار سالمند از سوی وزارت راه و شهر سازی، آموزش و مهارت آموزی فرد و مراقبین ، توسعه کمی و کیفی اقدامات پیشگیرانه و ارائه خدمات سلامت جسمی و روانی از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، ارتقای سلامت اجتماعی و معنوی از سوی سازمان بهزیستی و شورای عالی انقلاب فرهنگی، افزایش مشارکت، توسعه کمی و کیفی خدمات توانبخشی، توسعه و تقویت خدمات نگهداری توسط سازمان بهزیستی، حمایت و توسعه خدمات اجتماعی، دینی، معنوی، فرهنگی، هنری، ورزشی، تفریحی و سیاحتی سالمندان از سوی وزارت کشور و شهرداری ها و دهداری ها، توسعه زیر ساخت ها از جمله تامین سرمایه انسانی، توسعه فناوری در خدمت رسانی، مدیریت اطلاعات و آمار، نهاد سازی و بازنگری در قوانین و مقررات، بازنگری در ساختارها، بازنگری فرآیندها از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاونت تحقیقات و فناوری ریاست جمهوری، دبیرخانه شورای ملی سالمندان سازمان برنامه و بودجه، است. وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی برای کاهش پرداخت از جیب در برخورداری سالمندان از خدمات مورد نیاز به ویژه سلامت و رفاه ماموریت دارد.

برای تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان با راهبرد های تامین منابع مالی مورد نیاز، تخصیص عادلانه و بهینه مالی برای عملیاتی شدن این سیاست ها و برنامه ها، بر عهده سازمان برنامه و بودجه می باشد.